People’s News Computer : कम्प्युटर ज्ञान भन्नाले कम्प्युटरको आधारभूत संरचना, प्रकार, सञ्चालन, सफ्टवेयर, हार्डवेयर, नेटवर्किङ, प्रोग्रामिङ, तथा साइबर सुरक्षा जस्ता विभिन्न पक्षहरूको जानकारी समेट्छ ।
१. कम्प्युटर के हो ? : कम्प्युटर एक इलेक्ट्रोनिक यन्त्र हो, जसले डेटा प्रक्रिया गरी सूचनाको रूपमा परिणाम प्रदान गर्छ।
२. कम्प्युटरका प्रमुख भागहरू :
- हार्डवेयर (Hardware) – कम्प्युटरका भौतिक भागहरू (जस्तै, CPU, RAM, Hard Disk, Keyboard, Mouse, Monitor)।
- सफ्टवेयर (Software) – कम्प्युटरमा प्रयोग गरिने प्रोग्रामहरू (जस्तै, Windows, Linux, MS Office, Chrome) ।
३. कम्प्युटरका प्रकारहरू :
- सुपर कम्प्युटर – अत्यधिक शक्तिशाली, वैज्ञानिक अनुसन्धानमा प्रयोग गरिन्छ।
- मेनफ्रेम कम्प्युटर – ठूलो डेटा प्रोसेस गर्न प्रयोग गरिन्छ (बैंकिङ, सरकार)।
- माइक्रो कम्प्युटर (PC/Laptop) – सामान्य प्रयोगकर्ताका लागि।
- एम्बेडेड कम्प्युटर – मोबाइल, कार, र अन्य उपकरणहरूमा प्रयोग गरिन्छ।
४. अपरेटिङ सिस्टम (Operating System) : कम्प्युटर सञ्चालन गर्न आवश्यक सफ्टवेयर, जस्तै :
- Windows – प्रचलित र प्रयोगकर्ता मैत्री।
- MacOS – Apple कम्पनीका कम्प्युटरहरूमा।
- Linux – ओपन सोर्स, सुरक्षित र प्रोग्रामरहरूका लागि लोकप्रिय।
- Android/iOS – मोबाइल उपकरणका लागि।
५. कम्प्युटर नेटवर्किङ : कम्प्युटरहरूबीच डाटा आदान-प्रदान गर्न प्रयोग गरिने प्रविधि :
- LAN (Local Area Network) – सानो क्षेत्रमा प्रयोग (Office, घर) ।
- WAN (Wide Area Network) – ठूलो क्षेत्र, जस्तै इन्टरनेट ।
६. कम्प्युटर प्रोग्रामिङ : कम्प्युटरलाई निर्देशन दिन प्रयोग गरिने भाषाहरू :
- C, C++ – आधारभूत र शक्तिशाली।
- Python – सजिलो र लोकप्रिय।
- Java – मोबाइल तथा वेब एप विकासमा।
७. साइबर सुरक्षा (Cyber Security) : कम्प्युटरलाई भाइरस, ह्याकिङबाट जोगाउने तरिकाहरू:
- एन्टिभाइरस सफ्टवेयर प्रयोग गर्ने।
- बलियो पासवर्ड राख्ने।
- अनलाइन सुरक्षाका नियमहरू पालना गर्ने।
तपाईं कम्प्युटर सम्बन्धी थप कुन विषयमा जानकारी चाहनुहुन्छ आआफनो ठाउँबाट हाम्रो आधिकारिक साईटमा एस्एमएस गर्न सक्नु हुनेछ : १. कोशी प्रदेश व्युरो, २. मधेश प्रदेश व्युरो, ३. बागमति प्रदेश व्युरो, ४. लुम्बिनी प्रदेश व्युरो, ५. पिपुल्स न्युज डटकम .
